042 surah
ھي سورة مَکِّیَّۃٌ آھي . ھِن ۾ 53 آيتون ۽ 5 رڪوع آھن
قرآن مجيد
مُترجم: عبدالسلام ڀُٽو
حٰــمۗ 1ۚ
حا ــ ميم
— عبدالسلام ڀُٽوعۗسۗقۗ 2
عين ــ سين ــ قاف
— عبدالسلام ڀُٽوكَذٰلِكَ يُوْحِيْٓ اِلَيْكَ وَاِلَى الَّذِيْنَ مِنْ قَبْلِكَ ۙ اللّٰهُ الْعَزِيْزُ الْحَكِيْمُ 3
اهڙي طرح الله تعالى زبردست حڪمت وارو، توهان ڏي ۽ توهان کان اڳ (رسولن ڏي) وحي موڪليندو رهيو آهي.
— عبدالسلام ڀُٽولَهٗ مَا فِي السَّمٰوٰتِ وَمَا فِي الْاَرْضِ ۭ وَهُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيْمُ 4
آسمانن ۽ زمين ۾ جو ڪجهه آهي سو سڀ ان جو ئي آهي. اهوئي سڀ کان مٿانھون ۽ وڏي عظمت وارو آهي.
— عبدالسلام ڀُٽوتَكَادُ السَّمٰوٰتُ يَتَفَطَّرْنَ مِنْ فَوْقِهِنَّ وَالْمَلٰۗىِٕكَةُ يُسَبِّحُوْنَ بِـحَمْدِ رَبِّهِمْ وَيَسْتَغْفِرُوْنَ لِمَنْ فِي الْاَرْضِ ۭ اَلَآ اِنَّ اللّٰهَ هُوَ الْغَفُوْرُ الرَّحِيْمُ 5
اجهو ٿا آسمانَ (الله تعالى جي هيبت کان) مٿان کان ڦاٽي پَون. ملائڪ پنھنجي پالڻھار جي تعريف سان گڏ تسبيح ڪري رهيا آهن ۽ زمين وارن لاءِ بخشش جي دُعا گهري رهيا آهن. خبردار! بيشڪ الله تعالى وڏو معاف ڪندڙ ۽ وڏو رحم ڪندڙ آهي.
— عبدالسلام ڀُٽووَالَّذِيْنَ اتَّـخَذُوْا مِنْ دُوْنِهٖٓ اَوْلِيَاۗءَ اللّٰهُ حَفِيْــظٌ عَلَيْهِمْ ڮ وَمَآ اَنْتَ عَلَيْهِمْ بِوَكِيْلٍ 6
جن ماڻهن ان کي ڇڏي ٻين کي مددگار بنايو آهي، انهن تي الله تعالى نگاهه رکندڙ آهي. توهان جي مٿان انهن جي ڪابه ذميداري نه آهي.
— عبدالسلام ڀُٽووَكَذٰلِكَ اَوْحَيْنَآ اِلَيْكَ قُرْاٰنًا عَرَبِيًّا لِّتُنْذِرَ اُمَّ الْقُرٰى وَمَنْ حَوْلَهَا وَتُنْذِرَ يَوْمَ الْـجَمْعِ لَا رَيْبَ فِيْهِ ۭ فَرِيْقٌ فِي الْــجَنَّةِ وَفَرِيْقٌ فِي السَّعِيْرِ 7
اهڙي طرح اسان توڏي عربي ٻولي ۾ قرآن شريف نازل ڪيو ته جيئن تون مڪي ۽ ان جي پسگردائي وارن کي ڊيڄارين ۽ (کين) ان قيامت واري ڏينھن کان ڊيڄارين جنھن (جي اچڻ) ۾ ڪوبه شڪ نه آهي. (ان ڏينهن) هڪ گروهه جنت ۾ ويندو ته ٻيو گروهه جھنم ۾.
— عبدالسلام ڀُٽووَلَوْ شَاۗءَ اللّٰهُ لَـجَعَلَهُمْ اُمَّةً وَّاحِدَةً وَّلٰكِنْ يُّدْخِلُ مَنْ يَّشَاۗءُ فِيْ رَحْـمَتِهٖ ۭ وَالظّٰلِمُوْنَ مَا لَهُمْ مِّنْ وَّلِيٍّ وَّلَا نَصِيْرٍ 8
جيڪڏهن الله تعالى چاهي ها ته انهن سڀني کي هڪ امت ٺاهي ڇڏي ها پر هُن جي مرضي آهي ته جنھن کي وڻي پنھنجي رحمت ۾ داخل ڪري. ۽ ظالمن جو ڪير به ساٿي ۽ مددگار نه آهي.
— عبدالسلام ڀُٽواَمِ اتَّـخَذُوْا مِنْ دُوْنِهٖٓ اَوْلِيَاۗءَ ۚ فَاللّٰهُ هُوَ الْوَلِيُّ وَهُوَ يُـحْيِ الْمَوْتٰى ۡ وَهُوَ عَلٰي كُلِّ شَيْءٍ قَدِيْرٌ 9ۧ
اُنهن اُن (اَلله) کي ڇڏي ٻين کي مددگار بنايو آهي. (حالانڪه) مددگار ته الله تعالى آهي. اهو ئي مئلن کي جيئرو ڪري ٿو ۽ هو هر شيءِ تي قدرت رکندڙ آهي.
— عبدالسلام ڀُٽووَمَا اخْتَلَفْتُمْ فِيْهِ مِنْ شَيْءٍ فَـحُكْـمُهٗ ٓ اِلَى اللّٰهِ ۭ ذٰلِكُمُ اللّٰهُ رَبِّيْ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ ڰ وَاِلَيْهِ اُنِيْبُ 10
۽ توهان جي هر قسم جي اختلافن جو فيصلو ڪرڻ الله تعالى جي ذمي آهي. اهوئي الله منھنجو پالڻھار آهي. مون ان تي ڀروسو ڪيو ۽ مان ان ڏانھن ئي رجوع ڪريان ٿو.
— عبدالسلام ڀُٽوفَاطِرُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ۭ جَعَلَ لَكُمْ مِّنْ اَنْفُسِكُمْ اَزْوَاجًا وَّمِنَ الْاَنْعَامِ اَزْوَاجًا ۚ يَذْرَؤُكُمْ فِيْهِ ۭ لَيْسَ كَـمِثْلِهٖ شَيْءٌ ۚ وَهُوَ السَّمِيْعُ الْبَصِيْرُ 11
هو آسمانن ۽ زمين جو پيدا ڪندڙ آهي. جنهن توهان جي لاءِ توهان جي پنهنجي جنس مان ئي جوڙا پيدا ڪيا (اهڙي طرح) جانورن جا به جوڙا ٺاهيا. اهڙي طريقي سان توهان کي (زمين تي) ڦھلائي ٿو. (ڪائنات جي) ڪابه شيءِ ان جھڙي نه آهي. هو خوب ٻڌندڙ ۽ خوب ڏسندڙ آهي.
— عبدالسلام ڀُٽولَهٗ مَقَالِيْدُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ۚ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَّشَاۗءُ وَيَقْدِرُ ۭ اِنَّهٗ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيْمٌ 12
آسمانن ۽ زمين جي خزانن جون ڪُنجيون (۽ ڪنٽرول) ان وٽ ئي آهن. هُو جنھن جو چاهي رزق ڪشادو ڪري ۽ جنھن جو چاهي گهٽائي ٿو. بيشڪ هو هر شيءِ کي خوب ڄاڻندڙ آهي.
— عبدالسلام ڀُٽوشَرَعَ لَكُمْ مِّنَ الدِّيْنِ مَا وَصّٰى بِهٖ نُوْحًا وَّالَّذِيْٓ اَوْحَيْنَآ اِلَيْكَ وَمَا وَصَّيْنَا بِهٖٓ اِبْرٰهِيْمَ وَمُوْسٰى وَعِيْسٰٓى اَنْ اَقِيْمُوا الدِّيْنَ وَلَا تَتَفَرَّقُوْا فِيْهِ ۭ كَبُرَ عَلَي الْمُشْرِكِيْنَ مَا تَدْعُوْهُمْ اِلَيْهِ ۭ اَللّٰهُ يَجْتَبِيْٓ اِلَيْهِ مَنْ يَّشَاۗءُ وَيَهْدِيْٓ اِلَيْهِ مَنْ يُّنِيْبُ 13
هُن توهان جي لاءِ دين جو اهوئي طريقو مقرر ڪيو آهي جنھن جو حڪم نوح ($) کي ڏنو هو ۽ هاڻي جيڪو اسان توڏي به وحي ڪيو آهي ۽ جنھن جو حڪم اسان ابراهيم، موسى ۽ عيسى (ؓ) کي به ڏئي چڪا آهيون ته دين کي مضبوط ۽ قائم رکو، ان ۾ ڪنھن به قسم جو اختلاف پيدا نه ڪريو. تون مشرڪن کي جنھن شيءِ ڏانھن سڏين ٿو، انهن ماڻهن کي اهائي ڳالهه ته ڏکي لڳي ٿي. الله تعالى جنھن کي چاهي پنھنجي قربت (۽ ويجهڙائپ) ۾ وٺندو آهي ۽ جيڪو ماڻهو ان ڏانهن رجوع ڪندو آهي، ان کي ئي سڌو رستو ڏيکاريندو آهي.
— عبدالسلام ڀُٽووَمَا تَفَرَّقُوْٓا اِلَّا مِنْۢ بَعْدِ مَا جَاۗءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْيًۢا بَيْنَهُمْ ۭ وَلَوْلَا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَّبِّكَ اِلٰٓى اَجَلٍ مُّسَمًّي لَّقُضِيَ بَيْنَهُمْ ۭ وَاِنَّ الَّذِيْنَ اُوْرِثُوا الْكِتٰبَ مِنْۢ بَعْدِهِمْ لَفِيْ شَكٍّ مِّنْهُ مُرِيْبٍ 14
۽ ماڻهن علم اچڻ کان پوءِ ئي پاڻ ۾ ضد ۽ بحث ڪري فرقي بازي پيدا ڪئي. جيڪڏهن تنھنجي پالڻھار جي طرفان مقرر مدت تائين مھلت جو حڪم جاري ٿيل نه هجي ها ته ضرور انهن جي وچ ۾ ڪڏهو ڪو فيصلو ٿي چڪو هجي ها. بيشڪ جن ماڻهن کي پيغمبر سڳورن کان پوءِ ڪتاب جو وارث بنايو ويو، اهي ئي دين جي معاملي ۾ وڏي شڪ ۾ پيل آهن.
— عبدالسلام ڀُٽوفَلِذٰلِكَ فَادْعُ ۚ وَاسْتَقِمْ كَـمَآ اُمِرْتَ ۚ وَلَا تَتَّبِـعْ اَهْوَاۗءَهُمْ ۭ وَقُلْ اٰمَنْتُ بِـمَآ اَنْزَلَ اللّٰهُ مِنْ كِتٰبٍ ۚ وَاُمِرْتُ لِاَعْدِلَ بَيْنَكُمْ ۭ اَللّٰهُ رَبُّنَا وَرَبُّكُمْ ۭ لَنَآ اَعْـمَالُنَا وَلَكُمْ اَعْـمَالُكُمْ ۭ لَا حُـجَّةَ بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ ۭ اَللّٰهُ يَجْمَعُ بَيْنَنَا ۚ وَاِلَيْهِ الْمَصِيْرُ ۭ15
سو (اي نبيﷺ!) ماڻهن کي ان دين ڏي سڏ ۽ توکي جيڪو حڪم ڏنو وڃي ان مطابق ئي دين تي مضبوطيءَ سان ڄمي بيهه. انهن ماڻهن جي مرضيءَ جي پويان نه هَل ۽ چؤ ته الله تعالى جيڪو ڪجهه نازل ڪيو آهي مون ان تي ايمان آندو. مون کي اوهان جي وچ ۾ انصاف ڪرڻ جو حڪم ڏنو ويو آهي. الله تعالى ئي اسان جو ۽ توهان جو پالڻھار آهي. اسان جا عمل اسان سان ۽ توهان جا عمل توهان سان آهن. توهان سان، اسان جي ۽ توهان جي وچ ۾ ڪوبه جهڳڙو نه آهي. الله تعالى اسان سڀني کي هڪ هنڌ گڏ ڪندو ۽ ان ڏي ئي سڀني کي موٽڻو آهي.
— عبدالسلام ڀُٽووَالَّذِيْنَ يُحَاۗجُّوْنَ فِي اللّٰهِ مِنْۢ بَعْدِ مَا اسْتُجِيْبَ لَهٗ حُـجَّــتُهُمْ دَاحِضَةٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَعَلَيْهِمْ غَضَبٌ وَّلَهُمْ عَذَابٌ شَدِيْدٌ 16
(حقيقت هي آهي ته) دين کي قبول ڪرڻ کان پوءِ جيڪي ماڻهو الله تعالى جي دين ۾ جهڳڙو ڪن ٿا تن جو اهو جهڳڙو ڪرڻ پنھنجي پالڻھار جي نظر ۾ غلط آهي. انهن جي مٿان (الله تعالى جو) غضب آهي ۽ انهن لاءِ سخت عذاب آهي.
— عبدالسلام ڀُٽواَللّٰهُ الَّذِيْٓ اَنْزَلَ الْكِتٰبَ بِالْـحَقِّ وَالْمِيْزَانَ ۭ وَمَا يُدْرِيْكَ لَعَلَّ السَّاعَةَ قَرِيْبٌ 17
اهو الله تعالى ئي آهي جنھن ڪتاب ۽ انصاف (يعني شريعت) کي برحق نازل ڪيو آهي. توهان کي ڪهڙي خبر ته شايد قيامت ويجهو ئي پھتي هجي؟
— عبدالسلام ڀُٽويَسْتَعْجِلُ بِهَا الَّذِيْنَ لَا يُؤْمِنُوْنَ بِهَا ۚ وَالَّذِيْنَ اٰمَنُوْا مُشْفِقُوْنَ مِنْهَا ۙ وَيَعْلَمُوْنَ اَنَّهَا الْـحَقُّ ۭ اَلَآ اِنَّ الَّذِيْنَ يُـمَارُوْنَ فِي السَّاعَةِ لَفِيْ ضَلٰلٍۢ بَعِيْدٍ 18
جيڪي ماڻهو (قيامت) کي مڃين ئي نٿا اُهي ئي ان جي اچڻ لاءِ جلدي مچائين ٿا. باقي جيڪي ماڻهو ان کي مڃين ٿا اهي ته ان کان ڊڄن ٿا، ڇاڪاڻ جو انهن کي خبر آهي ته ان جو اچڻ برحق آهي. خبردار! بيشڪ جيڪي ماڻهو قيامت جي اچڻ کي شڪ جي نگاهه سان ڏسن ٿا سي ئي وڏي گمراهيءَ ۾ پيل آهن.
— عبدالسلام ڀُٽواَللّٰهُ لَطِيْفٌۢ بِعِبَادِهٖ يَرْزُقُ مَنْ يَّشَاۗءُ ۚ وَهُوَ الْقَوِيُّ الْعَزِيْزُ ۧ19
الله تعالى پنھنجي ٻانهن تي وڏو نرمي ڪندڙ آهي. هو جنھن کي گُهري روزي ڏيندو آهي ۽ اهوئي زبردست طاقت وارو آهي.
— عبدالسلام ڀُٽومَنْ كَانَ يُرِيْدُ حَرْثَ الْاٰخِرَةِ نَزِدْ لَهٗ فِيْ حَرْثِهٖ ۚ وَمَنْ كَانَ يُرِيْدُ حَرْثَ الدُّنْيَا نُؤْتِهٖ مِنْهَا وَمَا لَهٗ فِي الْاٰخِرَةِ مِنْ نَّصِيْبٍ 20
جيڪو ماڻهو آخرت جي پوک چاهيندو آهي ته ان لاءِ اُهائي پوک وڌائيندا آهيون ۽ جيڪو دنيا جي پوک چاهيندو آهي ته ان کي ان مان ئي ڪجهه حصو ڏيندا آهيون پر آخرت ۾ ان جو ڪوبه حصو نه هوندو آهي.
— عبدالسلام ڀُٽو